Herkese merhaba !

Güzel ve bol güneşli, erken başlayan ve mutlu devam etmesini umduğum bir günden, haftanın son günü Pazar gününden selamlar... Umarım keyifler yerindedir, herkese iyi bir gün ve hafta sonu, devamında da iyi bir hafta diliyorum... Bu güzel günde ben ev işleriyle meşgul olurken sizler için bloguma okuduğum en son kitabın yorumlarını ve eleştirilerini bırakayım dedim...

Yeni bir kitaba başlama ve kitap seçme aşamasındayım... Son zamanlarda -kütüphaneden en son aldığım altı güzelliği sizlerle paylaşmıştım- kütüphaneden aldığım kitaplarla kendi kütüphanemi meç etme aşamasındayım...Yani karıştırarak okuma azmindeyim... Çünkü sürekli kütüphaneye yaslanınca aldığım kitapları bitiremiyorum ve dolayısıyla da yeni kitap alışverişi yapamıyorum... İnşallah büyükşehire taşınınca büyük bir kütüphaneden istediğim güncel ve klasik kitapları bulabileceğim bir kütüphaneden okumak istiyorum ama şimdilik Hisarcık Halk kütüphanesi mucizevi olarak sadece birkaç belirli gün açık oluyor ve içerdiği kitap sayısı da olabildiğince sınırlı :( Bu sebeple yeni çıkan kitapları okuyup güncel olamıyorum, e firmalar da sağolsun bedava göndermiyorlar, okuyup yorumlayalım diye o sebeple şimdilik böyle bir düşüncem var... Bir kütüphaneden aldığım ödünç altı kitaptan okuyorum bir kendi kütüphanemden... Bir an önce bitirmek istediğim kitaplar olduğundan çok iyi oldu da diyebiliriz :))

Bugün bahsedeceğim güzel kitap da kütüphane ganimetlerimden... Aldıklarım arasından okuduğum ikinci kitaplardan.. Kitabımız Optimum Yayınları'ndan çıkma ve yaklaşık olarak 242 sayfa...

Kitabımız yazarı ilk olarak tanıdığım kitaplardan, Daniel Goleman'ı daha önce hiç duymamıştım ama ismi de çok yabancı gelmiyor doğrusu... Ve kendisinin bundan önce de çok güzel eserleri mevcutmuş, şöyle ki: Sosyal Zeka, İnsan İlişkilerinin Yeni Bilimi, Yeni Liderler, İşbaşında Duygusal Zeka, Duygusal Zeka... Bu güzel kitapları da rastlayınca okumak isterim, genelde işe yarar kitaplar yazıyor yazarımız...
*
Kitabın ön ve arka kapaklarına bayıldım, fıstık yeşili, gök mavisi ve beyaz çok güzel bir kontrast oluşturmuş....Arka kapak yazısı ise aslında hem kitaba, hem de kitabın diline dair pek çok ipucu sunuyor...Üç güzel paragrafta da lafı hiç dolandırmadan kitabın ne anlatmak istediği özetleniyor, kitabı okuyup okumayacağınıza ve dilinin size göre olup olmadığına bakıp da karar verebilirsiniz :))


Kitabı ödünç almamda en büyük etken ismi oldu elbette, çevreye herkes kadar duyarlı olmaya çalışanlardanım ben de ama daha önce hiç ekolojiyle ve çevreyle alakalı bir kitap okumamıştım bu açıdan benim için bir ilkti de diyebiliriz :)) Kitabın adıyla birlikte ön kapakta yer alan sloganıysa ilgi çekici : Satın Aldıklarımızın Saklı Etkilerini Bilmek Her Şeyi Nasıl Değiştirir ? Kitapta hem bu soruya hem de daha pek çok soruya cevaplar aranırken bir yandan da hem dünyamızı hem de ekonomi piyasalarını daha yeşil bir hale nasıl getirebiliriz yöntem ve örneklerle açıklanıyor... Bu esnada Amerika, Avrupa ve üçüncü dünya ülkelerinden yaşanmış bireysel ve firmasal örnekler, geliştirilen örnek uygulamalar, yapılan yenilikçi değişimler ve üretim, sanayi ve ticaret alanlarında yapılabilecek olan değişimler de vurgulanıyor...
*
Kitabın biçimsel özelliklerine bir bakalım: Ön tarafta içe kıvrılan kapak kısmında yazarın yeşiller içerisinde bir resmi altında da kitaba dair düşünceleri ve sözleri yer alıyor. Ardından, kitabın ithafı, ki o da çok güzel, 'Torunlarıma ve Torunlarımıza', sonrasında yazarın kitapları ve içindekiler kısmı yer alıyor. Ardından kitaba başlıyoruz. Kitap bölümler halinde yazılmış, on altı bölüm halinde, uzun sayfalı bölümler halinde, yine bazı bölümlerde alt başlıklar ilgili bölüm içerisinde sunulmuş. Sonlarında ise Teşekkür bölümü ile bölüm bölüm notlar yazılmış, kaynaklar listesiyle de kitap sonlandırılmış. Yazılış itibariyle bir ders kitabı olabilme özelliği de mevcut, ekoloji bölümündeki meslektaşlarıma duyurulur :))


Kitabın dili arka kapaktan da görebileceğiniz ve okuyabileceğiniz üzere biraz ağır ve mesleki bir dil. Kolay okunabileceğini söyleyemem, ama olabildiğince gündelik dile uyarlanmış, yazarın tartışmacı ve tenkit edici değil olumlu ve yapıcı bir dil kullanarak eksiklikleri gösterdikten sonra yapılabilecekleri aktaran bir yazış biçimi var. Danıştığı kişilerin namları ve adları net bir şekilde sunulurken sözleri de gündelik dile uyarlanmış :))
*
Kitapta tüketicilerden, tüketicilerin satın alma haklarını kullanarak nasıl hem firmaları, hem kendilerini, hem türlerini hem de dünyamızı daha yeşil, daha temiz ve toksik maddelerden uzakta tutabileceği irdeleniyor. Firmaların ve çoğu alıcının fiyat etiketinden başka bir şey düşünmediğini ama küresel ısınma ve gündelik hayatta çoğu üründe bilmediğimiz sağlıksız ürün bileşenlerinin hayatımıza sızması yoluyla dünyamızın bizlere uyarı sinyalleri gönderdiğini ve hızla zarar gördüğünü vurguluyor. Eğer bizler bu güzel dünyamızı torunlarımıza daha temiz bir şekilde bırakmak istiyorsak, ürünlerdeki zararlı toksik maddelerle, havaya sızan kömür ve enerji fazlalığını, plastik ve cam ürünlerin yapımındaki zararlı bileşenleri tüketiciler olarak alım gücümüzle protesto edersek ve firmalar da bu protestodan nasiplenirlerse, alıcı gücünü ortaya koyarak bu zararlı bileşenlerin ürünlerden çıkarılmasını sağlar ve çok daha fazla kişinin daha insani koşullarda çalıştırılmasına da olanak sağlamış oluruz, diyor kitap. Kitapta cam üretimi ile plastik üretimini sürecinde var olan bazı zararlı kimyasallardan da söz edilirken basit örneklerle anlatım kolaylaştırılıyor.


Kitabın sayfa sayısı az yine ama tek bir boş cümle- kelime yok kitapta. Her bir cümlede yazar anlatmak istediğini çeşitli danışmanların da katılımıyla okurla buluşturuyor. Yine kitap şirketlere, firmalara, satın alımcılara, ve bizler bireysel tüketicilere hitap ediyor. Hem tüketicileri hem de firmaları zora sokmadan nasıl daha yeşil bir dünya için savaşabiliriz bunu gösteriyor. Bu kitaba bir açıdan da 'farkındalık' kitabı diyebiliriz, biz tüketicileri büyük bir farkındalığa çağırıyor.
*
Kitap çok öğretici bir kitap aynı zamanda, bu yüzden yukarıda da söylediğim gibi ders kitabı niteliğinde! Benim bu kitaptan öğrendiklerimi ise şöyle sıralayabilirim:
1- ÖÇD ( Ömür Çevrimi Değerlendirmesi) : Her ürünün oluşum aşamasından tüketim ve doğaya dönüşüm aşamasına kadar başına gelen her şeyin ölçülerek değerlendirilmesi. Bir ürün üretiminde  ortaya çıkan safhalarda hangi bileşenler kullanıyor, hangisi zararlı, hangisi üretim esnasında kullanılmamalı, ölçerek değerlendirmeye tabi tutulması.
2- Yeşil Badana ( Green Washing ): Bazı ürünlerin sadece tek bir ekolojik değişikliğini tüm ürünü ve dünyayı kurtarabilecek kadar büyütmesi ve ön plana çıkarması. Halbuki sadece tek bir alanda değil ürünün tüm alanlarında değişime ihtiyaç vardır.
3- Freeganlar: Bisiklete binen ve hiçbir şey satın almayan çevreci insanlar. Hollanda Başbakanı örneğin; bir sürü kez işe bisikletle giderken görmüşsünüzdür kendisini.


4- Ekolojik Zeka: Çevrenin ve dünyamızın sinyallerini görebilen, değişim ve daha yeşil bir hareket için çabalayabilen ve bu farkındalığa sahip olan insanların zeka çeşidi. Her insanda görülmez.
5- Tarlada yetişen güllere oranla serada yetişen güllerin karbon ayak izi daha büyüktür ( daha zararlıdır ).
6- Gemi nakliyesi, kara ve hava nakliyesine göre en sağlıklı ve havaya en az zararlı gaz salan nakliyedir. En sağlıksız nakliye şekli ise havayoluyla olandır.
7- Ortak amaçlarımız : Yarattığın etkileri bil, iyileştirmeleri destekle, öğrendiğini paylaş.
8- Radikal Şeffaflık: ürünlerin bileşenlerinin ve zararlarının hesaplanıp bir ölçekle ürüne iliştirilmesi. Yıldızlı değerlendirmeler ya da renk değerlendirmeleri şeklinde. Beş yıldızlı üründen tek yıldızlı ürüne en çevreci olan veya en çok toksik barındıran gibi. Kırmızı, sarı ve yeşil renkler de yine ürünün zararlı kimyasal ölçümü sonucu değerlendirilmesi. Kırmızı en çok barındıran ve yeşil en az barındıran gibi. Bu uygulamalar zamanında Amerika'da uygulanmış, ve katılımcılar fiyatı fazla olsa bile çevreci ürünü tercih etmişler. Tarafsız, kapsamlı ve yetkili kaynaklar değerlendirir ürünü.
9- Endüstriyel Ekoloji: Sanayi alanındaki çevresel faaliyetler.
10- Bir ürünün yol açtığı olumsuz sonuçlar: Jeosfer ( toprak, hava ve iklimde), biyosfer (insan, bitki, hayvan dünyasında), sosyosfer (çalışma koşullarında) kendini gösterir.
11- Plastikte yer alan Bisfenol A, zararlı bir maddedir ve zamanla plastiğin içindeki suya karışır. Ancak plastiğe kaynar sıvı doldurursanız normalin elli beş katı hızla suya karışır, bu konu önemli aman dikkat diyorum !


12- Kitapta geçen örneklerden bazıları: Fransız hamur tatlısı, trans yağların Amerika'da yasaklanması, SUV dört çekerli arabaların devrilmesi ve buna karşı oluşan tüketici tepkisi sonucu daha sağlam araçlar üretilmesi, Hannoford Brothers Company'de yıldızlı radikal şeffaflık sistemi ile müşteri memnuniyetinin arttırılması, Marks and Spencer'da organik pamuklu tişört deneyi -etik tişört ile insanların organik pamuğu daha yüksek fiyatlı olsa bile kabul etmeleri, GoodGuide veri tabanı ile tüm ürünlerin değerlendirilmesinin tüketicilere sunulması, kozmetik ve cilt bakım ürünlerinin değerlendirilme verilerinin yer aldığı Skin Deep sitesi, Zillow.com sitesi, Tide Soğuk Su Deterjanı ile çamaşır makinelerinden enerji tasarrufu sağlanması, Leed ( Enerji ve Çevre Tasarımında Önderlik ) Standartlarının uygulamaya konulması, Eosta sitesi, damıtma su tesisatı ile tarlalarda verimlilik, konsantre ürünlerle nakliyede, ambalajlamada ve üretimde çevreci bir yaklaşım.
13- Enformasyon simetrisi / Enformasyon Asimetrisi : Herhangi bir ürünle ilgili gerçek bilgilerin ve ürünün zararlı kimyasal içeriğinin üretici tarafından bilinip tüketici tarafından bilinmemesine enformasyon asimetrisi ( bilgi düzensizliği ) adı verilir. Hem üreticinin hem de tüketicinin ürünle ilgili bütün bilgiye şeffaf bir biçimde ulaşabilmesine ise enformasyon simetrisi ( bilgi düzenliliği ) adı verilir.


Görebildiğiniz gibi çok sayıda yeni kavram ve bilgiye ulaşmış oldum, günlük yaşamda sıklıkla kullandığımız şampuan, deterjan, oyuncak, araba gibi ürünlerle ilgili hepimizi aslında yakından ilgilendiren bir sürü örnek vardı kitapta. O kısımlar da olağanüstü akıcıydı. Çok severek ve merak ederek okudum o kısımları. Sadece kitapta finansal birtakım şirketlere yönelik kısımlar vardı, o kısımları sevmedim şirketle herhangi bir alakam olmadığı için. Ben daha çok bireysel bir tüketici olduğumdan o kısımlarla daha yakinen ilgilendim. Bu arada aralarda yazarımız da başından geçen örnekleri sunmayı da ihmal etmiyor :))
*
Daha kitabı kütüphanede elime alır almaz ilgimi çekmişti aslında ilk okumaya başladığımdan beridir ne kadar sıkıcı gelirse gelsin herkese okutmak istiyorum bu güzel kitabı. Tamam roman falan okuyoruz ama aralarda böyle bilgilendirici, bilinçlendirici kitaplar okumak da lazım, bazen gözümüzü açmamıza yardımcı olabiliyorlar. Yazarın diğer kitaplarını da söylediğim gibi acayip merak ediyorum, mutlaka okumak isterim.


Kendimce ekolojik zekaya sahip olduğumu düşünsem de aslında birçoğumuzda ne bu bilinç ne de bu zeka yok. Kendimizi düşünüyoruz sadece evet ama yazar ithafında 'Torunlarımıza' demiş, herkes en azından kendi çocuğunu düşünse, onun çocuklarını ve o zaman içinde yaşamaya devam ettikleri bu dünyamızı düşünse ne demek istediğimizi anlar herhalde diyor. Onların zamanında bu bilinçsizlikle gidersek dünya iyice yaşanmayacak bir yer olacak, iklimler ve mevsimler yer değiştiriyor, yerküre bize sinyaller gönderiyor aslında, tabi anlayabilene. Bu kitabı okuyun ve mutlaka ya benim gibi özetini aktarın çevrenizdekilere, ya da okutun bu güzel eseri. Bildiklerinizi paylaşın, o zaman daha bilinçli bir süreç başlayacak diye umuyorum.


Zaten yazar da eldeki verilere göre tüketicilerin organik ve daha yeşil ürünlere olan ilgisinden sonra asla umutsuz konuşmuyor, yavaş yavaş farkına varılıp düzeltmelerin genişletileceğine inanıyor. Ancak Amerika ve Avrupa'da durum böyleyken ben güzel ülkemizin de biraz daha özenli davranmasını ve bu konuya el atmasını isterim, kitabı okurken 'yav millet nelerle uğraşıyor biz nelerle?' demeden edemedim çünkü ^^
*
Her ne kadar şuan gözüme ütopik gelse de bu bahsedilen uygulamalar, yapılamaz demiyorum. İşçiler daha sağlıklı ortamlarda çalıştırılabilir, ürünler daha ekolojik ambalajlarda yalnız ekonomik değil, ambalajlanabilir, bizler daha yeşil deterjanlarla yıkayabiliriz giysilerimizi. Ev hanımından, mühendisine kadar herkesin katkıda bulunabileceği, paylaşımcı ve oldukça etkileşimli bir dönüşüm bu. Herkes katılmalı. Örneğin; bunu atlamışım yukarıda; Anya Hindmarch çantalarıyla meşhur bir marka. Bir gün keten alışveriş torbaları hazırlamışlar, doğan ve yeşil, gerçekten de güzel bir uygulama. Bir bakımdan da bir dikkat çekiş. O çantalarla alışverişe çıkmış herkes ve naylon poşetlere geri kalmamış, zira en zor yok olan cisimlerden naylon. Zararlı yani, plastikte öyle. Bu etkileri doğada daha geri dönüşebilire çevirmek elimizde. Şimdilerde hiç dikkatinizi çekti mi bilmem, marketten aldığımız poşetlerin üzerinde 'Çevre Dostu' ibaresi görüyorum, ama bu bir aldatmacadan ibaretmiş. Yukarıda da değindiğim gibi hiçbir ürün şu an için tam anlamıyla çevre dostu değil, sadece bir özellikle de yeterince çevre dostu olunamıyor, ama tabi iyi bir gelişme, hiç yoktan iyidir.
*
Güzel çok fazla bilgilendiğim ve etrafıma değişik gözlerle bakmamı sağlayan bir kitap oldu benim için. Özellikle anne babaların da okuması gereken kitaplardan diye düşünüyorum ve herkese ama herkese mutlaka tavsiye ediyorum. Başka dünya yok arkadaşlar, bir tane var o da bizim ve tüm dünya halkı olarak kirlettiğimiz bu dünyayı yeniden kazanabiliriz... Nasıl mı? Bu sorunun cevabı da kitapta :))) Mutlaka okuyun, okutun, hatta bence MEB bunu ders kitabı yapsın okullarda... Evet zor okunuyor ama zamana yayarsanız ve her bir cümleyi sessiz sakin bir kafayla düşünerek okursanız fazlasıyla keyif alabileceğiniz bir eser... Yazarı tebrik ediyorum ve ben de bu yeşil harekete 'Evet!' diyorum! Peki ya sizler ne diyorsunuz?