✿ Kitap Elestirisi : Görülmeyeni Gören Adam - Jules Verne : Kirill Andreyev ✿
18.1.15
Herkse merhaba ^^
Hafta sonunun son tatil günü olan ve soğuğuyla donduran bir Pazar öğleninden selamlar... Hava gerçekten dayanılacak gibi değil buralarda, son zamanlarda en favori meşgalemiz donmak oldu :(( Buna anlayışsız ve kodaman ev sahibimizin yakmadığı kaloriferler de eşlik ediyorlar malesef :((( Buralarda kış sert geçermiş, hiç olmazsa ayazı yetermiş ama bu yıl sanırım bana karşılama töreni olarak bir de diz boyu eksilmeyen kar geldi :)) Umarım bir an önce ilkbahar o sıcak ve neşeli yüzünü gösterir de biz de donmaktan, evde eldiven, hırka, atkı gezmekten kurtuluruz :((( Bugün soğuğa inat,bir yandan Ntv Spor'daki Basketbol- All Star 2015'i eşimle izlerken, bir yandan da son tatil gününü muhteşem bir şekilde değerlendirmek adına bir haftadır okuduğum ve nihayet! bitirebildiğim bir biyografiyi ve eleştirilerini paylaşacağım sizlerle... Başlıktan da anlayabileceğiniz üzere hayatımın yazarlarından Jules Verne'in o çok merak ettiğim hayatını anlatan bir biyografiyi yazacağım...
*
Kitabımız Etkin Yayınlarından çıkma ve yaklaşık olarak 318 sayfa...
Çoğu insanın aksine ben merak ettiği her şeyi zorlansa da okuyup bitirenlerdenim... Bugün paylaşacağım kitap da aslında bir roman olmamasına rağmen, merakıma yenilip 3. kütüphane ganimetlerim arasına girmiş, ve beni okumak konusunda zorunlu hissettiren kitaplardan... Ben biradan sizlerle paylaşacağım üzere bu kitabı kütüphaneden edindim... 2. ganimetlerimi alırken de görmüştüm ancak alamamamıştım, yine rafta boynu bükük durduğunu görünce almadan edemedim...İşte o 3. kütüphane ganimetlerim :))
.jpg)
Hafta sonunun son tatil günü olan ve soğuğuyla donduran bir Pazar öğleninden selamlar... Hava gerçekten dayanılacak gibi değil buralarda, son zamanlarda en favori meşgalemiz donmak oldu :(( Buna anlayışsız ve kodaman ev sahibimizin yakmadığı kaloriferler de eşlik ediyorlar malesef :((( Buralarda kış sert geçermiş, hiç olmazsa ayazı yetermiş ama bu yıl sanırım bana karşılama töreni olarak bir de diz boyu eksilmeyen kar geldi :)) Umarım bir an önce ilkbahar o sıcak ve neşeli yüzünü gösterir de biz de donmaktan, evde eldiven, hırka, atkı gezmekten kurtuluruz :((( Bugün soğuğa inat,bir yandan Ntv Spor'daki Basketbol- All Star 2015'i eşimle izlerken, bir yandan da son tatil gününü muhteşem bir şekilde değerlendirmek adına bir haftadır okuduğum ve nihayet! bitirebildiğim bir biyografiyi ve eleştirilerini paylaşacağım sizlerle... Başlıktan da anlayabileceğiniz üzere hayatımın yazarlarından Jules Verne'in o çok merak ettiğim hayatını anlatan bir biyografiyi yazacağım...
*
Kitabımız Etkin Yayınlarından çıkma ve yaklaşık olarak 318 sayfa...
*
Hepsini okuyup bitirdiğimde eleştirilerine buradan ulaşabileceksiniz :))) İlk olarak bu kitabı okumak istememin nedeni, fazla akıcı olmayıp okurken zorlanacağımı düşünmem ve yüksek sayfa sayısıydı... Bu kararımda ne kadar haklı olduğumu sanırım bir haftalık okuma sürem yeterince iyi gösteriyor... Bir de bu dört kitabı bir an önce teslim edip, yerine yenilerini almak istediğim son zamanlara - artık iyice bıkkınlık zamanlarına - bıraksaydım herhalde yarısını okumadan teslim ederdim :((( Bu nedenle kendimi en başta bir tebrik ettim ^.^
*
Kitabımız adını daha önce hiç duymadığım Etkin Yayınevi'nden çıkma... Ön kapakta Jules Verne'in harika bir portresi yer alıyor, arka kapakta ise Tayfun Talipoğlu'nun önsöz niteliğindeki yazısından ufak iki kesit yer alıyor :)) Kapaklar bana göre yeterince ilgi çekici ve özenli... Yayınevinin diğer büyük isimler için de böyle biyografi kitapları var, hatta kitabın arka kısımlarında tanıtımları da yapılıyor... Yayınevinin biyografi kitaplarına önem verdiği anlaşılıyor :)
*
Rusça yazılan bir kitapmış aslında... Rusça aslından Ardıhan Korkmaz çevirmiş, çeviriyi oldukça başarılı buldum... Okumayı zorlaştıran paragraf büyüklüğünde cümleler olsa da anlam bütünlüğü korumayı başarmış, tebrikler :))
*
Kitabımızın konusu görülebildiği üzere Jules Verne, eserleri ve hayatı... Kitabın en üstünde yer alan biyografik roman ibaresi de kitabın romanımsı bir havası olmadığını düşündüğümden -çok uygun bulmasam da-ilgi çektiğini düşünüyorum... Bana göre kitapta Andreyev'in kendine has bir eleştirel üslubu var... Hem bir biyografide olması gereken bilgiler hem de roman bana göre bir arada olmazdı zaten... Ama kitabın bazı kısımlarında öyküleyici bir anlatımın var olmadığını da iddia edemem :) Özellikle kitabın giriş kısmındaki Tayfun Talipoğlu'nın önsözünden hemen sonra yer alan 'O Kimdir?' isimli bölüm, bana göre tamamen öyküleyici bir anlatımla ele alınan tek bölüm. Diğer bölümlerde yer yer öyküleyici anlatım ortaya çıkıyor...O bakımdan bana göre roman kelimesi çok yüksek bir beklenti sağlayabileceğinden oraya olmamış :( Çünkü romandan ziyade biyografinin sıkıcılığı hakim kitaba :( Bunu belki biyografinin sıkıcılığının azaltılarak romanımsı bir hava verilmesi amacıyla yazmış olabilirler, ama bana göre sadece beklentiyi yükseltip okuru hayal kırıklığına uğratmış :(
*
Kitap içeriğine ait eleştirilerim birazdan gelecek, önce biçimsel olarak bakalım: Kitap bölümler halinde, Jules Verne kitaplarındaki gibi her bölüm konuya uygun bir çizimle başlar bir halde tasarlanmış. Her bölümün başında konuya uygun birer küçük çizim yer alıyor :) Kitabın bölümler halinde yazılması da okumayı bir nebze olsun kolaylaştırmış, öteki türlü biyografileri pek sevmiyorum ben zaten :((
*
Kitapta var olan ama okurun malesef kitabın tamamını okuyup bitirdikten sonra görebildiği 'İçindekiler' bir sayfa halinde ve kitabın sonunda sunulmuş... Bu da bir acayipti :))
*
Kitabın puntosu gayet normal bir boyutta...Okurken sadece Fransızca kelimeler ve kitap isimleri zorladı beni :(
*
Bu kitapta Jules Verne'i baştan aşağı tanımış olduğum doğrudur, bu aşamada başarılı bir biyografi olmuş. Ancak o zamanın şartlarından mıdır nedir, kitapta resim kıtlığı var :( Keşke daha fazla resim olabilseydi :)))
*
Kitaba ilk başlarda adapte olmakta inanılmaz zorlandım, beş koca günde kendimi zorlaya zorlaya 80 sayfa ancak okuyabildim. Ancak son günlerde okumalarıma hız verdim ve çok şükür bitirebildim :))
*
Kitapta eleştireceğim çok şey var: Öncelikle kitabın bu kadar kalın olmasını, Jules Verne'in hayatıyla sınırlı sanmayın sakın. Andreyev, onun hayatı kadar nerdeyse, 18. ve 19. yüzyıl Fransa'sından, Napolyon Fransa'sından bahsetmiş. Ve bu politik kısımları çok zorlanarak okudum. İlgisiz buldum. Öyle böyle değil, kitabın nerdeyse yarısı monarşik düzene karşı çıkan 1. 2. ve 3. Cumhuriyet taraftarlarını ve monarşi hayranı Napolyon sülalesini okumakla geçti :((( Üstelik kitapta yazdığına göre de Jules Verne politikayla ilgilenmiyormuş. Yazar sadece bu olayların, o dönem Avrupa karmaşasının yazarın dünyasını nasıl etkilediğiyle ilgilenip, bu yazıları daha kısa tutabilirdi :( Yazara göre zaten, Jules Verne'in politikayla ilgilenmemesinin asıl nedeni, Paris'de değil, taşrada ufak bir kasabada yetişmiş ve yetişkinlik çağına kadar da Paris'i görmemiş olmasıydı... O halde niye bu kadar ayrıntılı anlatmışsın bu Fransız İhtilali yankılarını ve burjuva- işçi sınfı kavgalarını...?
Kitapta sadece politika değil, alakalı alakasız bazı kişilerin kısa yaşam öyküleri, yazdıkları kitaplar vs. de incelenirmiş gibi yazılmış uzun uzun :(( Örneğin; Kızılderili Kostal adlı kitap hakkındaki gereksiz ayrıntılar... Çok ama çok gereksiz buldum... Konudan uzaklaştığını ve asıl meseleyi es geçtiğini kitapta çoğu zaman düşünüp, kitaptan sıkıldım, hatta çoğu zaman da sesli okumak durumunda kaldım uzun cümleler yüzünden ama neyse ki yarıda bırakmadan sağ salim tamamladım kitabı :)
*
Kitapta Jules Verne'in doğduğu yer ise, Bretonya eyaletine ait Nantes liman şehrinde karşı kumsala yerleşen toprak sahipleri ve armatörlerin buraya valinin ismini verdiği Feydeau adası... Yazarımızın bu güzel adada doğduğu şairane bir şekilde anlatılmış. Böyle bir yerde doğan birinin böyle büyük bir yazar olması çok acayip gelmedi bana, çünkü zaten masal ötesi gibi tasvirlenen bir yerde doğmuş.
*
Kitapta yazarımızın ilk olarak avukat olmaya doğru avukat babası tarafından yönlendirildiğini görüyoruz. Ancak o çok radikal bir karar alarak beş parasız ve aile desteğinden mahrum olarak bir yazar olmak üzere ve hayallerini gerçekleştirmek için Paris'te kalmayı tercih ediyor... Ve 35 yaşına kadar da yaklaşık olarak bunalım, sıkıntı ve kaosla geçiyor...Belki de birçoğumuzun niyeti olan ama bir türlü cesaret edemediği şeyi yapıyor yani...
*
Yazarımız benim de hayranı olduğum çağının yaşayan efsaneleri Victor Hugo'dan ve Aleksandr Dumas'dan etkilenmiş, hatta kendileriyle tanışma şerefine de nail olmuş... Ne bahtiyarlık :) Ayrıca kitapta bu yazarlarla olan görüşmeleri ve bu yazarların o dönemdeki bazı halleri de yazıldığından Aleksandr Dumas'ın edebiyatın sanayileşmesi yolunda ilk adımı attığını, bu akıma da endüstri ekolü adı verildiğini öğreniyoruz :) Ayrıca Hugo'nun evini de tasvir halinde de olsa görmüş oluyoruz.
*
Yine dönem yazarlarından Edgar Allan Poe, Cooper, Gabriel Ferry'den de etkilenmiş...
*
Arago ve Hetzel isimli muhteşem insanlarla tanışması hem kaderin bir cilvesi hem de yazarın önündeki kapıların açılmasına sahne olan muhteşem anlarmış...
*
Kitabın akıcılığı ancak paragraf boyu sürüyor, devam eden bir akıcılık beklemeyin yani :(
*
Kitapta Andreyev sadece yazarı, hayatını değil yazdığı romanlardan belli başlılarını da inceliyor... En çok bu kısımları sevdim herhalde :))
*
Kitapta yazarımızın karakterlerini gerçek hayattan seçtiği, çoğu zaman da kendini başrole aldığı yazılıyor... Örneğin; Hatteras karakterinde Teğmen Sedov isimli birini betimliyor... Yine 'Denizler Altında 20.000 Fersah' romanında baş karakter Kaptan Nemo yazarımızın ta kendisi, bunu kitabın çizimlerini yapan Neuville adlı kişi de görmüş ve ona göre çizmiş. Zaten ben de her zaman 'Kaptan Grant'ın Çocukları' adlı romanda ön kapakta yer alan kaptanı Verne'e benzetmişimdir :) Ayrıca 'Dünyadan Ay'a' ve 'Ayın Çevresine Seyahat' isimli romanlardaki baş karakter Michel Ardan aslında gerçek hayattaki arkadaşı Nadar'mış.
*
Jules Verne, bilimsel bir romantik... Bir sosyalist...Romanlarının tamamında bunu görmek mümkün. Bu kitapta kitapların da ayrıntılı incelemeleri yer aldığından tavsiye edebilirim bakmak isteyenleri :)
*
Kitapların bazılarında yakın arkadaşlarını, bazılarında ise oğlunu betimlemiş ve kitaplarını bazı yazarlara ithaf etmiş. Örneğin; 'Dünyadan Ay'a' isimli romanda ana karakterler Impy Barbicane ve Nicholl (Nichollson) aslında kuzeni Henri Garcet'ın tasviri. 'On Beş Yaşında Bir Kaptan' isimli romanı ise oğlu Michel için yazarak, oğlunun 15. yaş gününde biricik gemileri II. Saint -Michel'de oğluna hediye etmiş. Son olarak da 'Esrarlı Ada' isimli romanında Fourier'in düşünceleri varmış ve yazarın 100.doğum gününde yazılmış.
*
Verne, yaşadığı yüzyıla adını kazımış bir yazardır... Andreyev'e göre, onu diğerlerinden ayıran gerçekçi kurgu, gerçekçi ve pozitif, bilme inanan karakterlerle yazılan bilimsel sosyalist romanlarıdır... Aynı zamanda sadece bir bilim kurgu yazarı değildir, eserleri macera, tarihi, toplumsal, coğrafya türündedir... Aynı zamanda kendine has bir üslup geliştirmiş ve romanlarındaki tek yönlü realizmi doruk noktasına çıkarmıştır.
*
Verne'in insanlığa bakış açısı hiçbir zaman milliyetçi olmamış, o her zaman evrensel bir insan olmuş. Her zaman bilime inanan, çok okuyan ( hatta Milli Kütüphane'de kendine ait özel bir yeri bile varmış), bilimde romantizmi bulan, özgünlük sancıları çeken ve en sonunda kendi özgün üslubuna kavuşan biriymiş... Günlerini erken kalkarak değerlendirir, okumaya da yazmaya da gezmeye de vakit ayırırmış... Romanlarını yazarken , bir yandan da dünyayı gezermiş :)
*
Kitaptan öğrendiğime göre yine, 'Denizler Altında 20.000 Fersah' romanının tam isim babası Pierre Jules Hetzel isimli sanatçı -yayıncıymış. İlk başlarda yazar yayıncıya gidene kadar romanın ismi 'Denizler Altında'ymış...
*
Tüm bu dünya çapında şöhrete ve üne rağmen Kirill Andreyev edebiyat tarihinin Jules Verne haksızlık ettiği düşüncesinde. Çünkü onu sonsuza dek çocuk edebiyatına mahkum etmiş. Aslında bence Verne'in yazdığı kitaplar her yaşa hitap eder nitelikte.
*
Politikayla ilgilenmiyor denmesine aldırmayın elbette ki o da kendisine göre bir fikir sahibiymiş. Emperyalizme ve kapitalizme ölümüne düşman, komünleri yani şehir devletlerini seven bir bilimsel sosyalistmiş. Hiçbir zaman sesini duyulacak kadar yükseltmemiş, ancak ateşli fikrini daima savunmuş. Kitapta yazarın en yakın hem idealizm hem de günlük yaşam arkadaşlarından söz ediyor: Paschal Grousset, Elisee Reclus, Louisa Michel. Bu insanlar da yazarın özgürlük fikrini ve sosyalist anlayışını benimsemiş ve bir zaman cezaya çarptırılmışlardır.
*
Son olarak sizlere Krill Andreyev'in listelerini vereceğim: Benim için de ileride okumak istediğim kitaplar olarak burada dursunlar, gerekince dönüp bakarım. İlk listemiz klasik ütopya eserlerine gelecek:
1- Devlet- Platon
2- Ütopya - Thomas Moore
3- 'The Vision Piers the Plowman'- Langland
4- Güneş Ülkesi - Campanella
5- The Common -Wealth of Oceana - Harrington
6- Mon Testament- Vasiyet - Meslier
7- Basiliada - Yüzen Adalar- Morelly
8- Icarie'ye Yolculuk- Cabet
9- Geriye Bakış/ Yüzyıl Sonra - Bellamy
10- News from Nowhere/ Hiçbir Yerden Haberler - Morris
*
İkinci listemizse bilim kurgu edebiyatını iki temel akımından birincisine ait kitaplar... Birincisi, diğer gezegenlere ve dünyalara yapılan yolculuklar hakkındaki uzay romanları, ikincisi gelecek üzerine hikayeler.
1- Yeni Bir Dünyanın Keşfi- John WİLKİNS
2- The Man in The Moon - F. Godwin
3- Descartes'in Dünyasına Yolculuk - G. Daniel
4- The Life and Adventures of Peter Wilkins - R. Paltock
5- Milord Seton'un Yedi Gezegene Yaptığı Yolculuk- M. A. Romier
6- L'autre Mond/Diğer Dünya - Ay'a ve Güneşe Yapılan Yolculuklar
*
Kısacası harika bir biyografiydi. Elbette biyografi okumak çoğu zaman kolay değildir. Yukarıda da yazdığım gibi bir takım zorlukları olduğu gibi bana enfes bilgiler de sundu :) Özellikle biyografi severlere, benim gibi Jules Verne hayranlarına, Jules Verne'in hayatını merak edenlere, Krill Andreyev hayranlarına, Rus kalemi severlere, biyografik roman nasıl oluyor merak edenlere, uzun ama bilgilendirici kitaplar sevenlere, bölüm halinde yazılmış kitapları sevenlere, yavaş yavaş sindire sindire kitap okumak isteyenlere, baş ucu kitabı arayanlara, 18. 19. yüzyıl Fransa'sına dair bilgi edinmek isteyenlere, Avrupa hakkında aynı dönem bilgilerine ulaşmak isteyenlere, Jules Verne kitaplarını okumaya niyetlenenlere tavsiye edebileceğim harika ötesi bir kitap. Ancak biyografi sevmiyorsanız, Jules Verne'in hayatını kısa yoldan öğrenmek istiyorsanız, uzun cümleli bilgi içerikli kitapları sevmiyorsanız, biyografi okurken sıkılıyorsanız, merak etmiyorsanız bu kitaptan uzak durun derim ben :))
*
Daha güzel kitap eleştirilerinde buluşmak dileğiyle :))
Takipte Kalın
hasibecengizkarakuzu@gmail.com
Herkese sevgiler,
HC.
0 yorum oku / yaz
Fikrini paylaşırsan çok sevinirim:)))